نوێکارییە بازرگانییە جیهانییەکان – تشرینی دووەمی ٢٠٢٤

دیمەنی بازرگانی جیهانی لەم مانگەدا گەشەسەندنی بەرچاوی بەخۆیەوە بینیوە، کە ڕەنگدانەوەی گۆڕانکارییە ئابوورییەکان و کاریگەرییەکانی سیاسەتە لە سەرانسەری ناوچەکاندا.

1- بەرزبوونەوەی هەناردەی چین: هەناردەكردنی چین لە مانگی ئۆكتۆبەردا بە ڕێژەی 12.7% بەرزبووەتەوە، پێش ئەوەی پێشبینی گۆڕانكاریی پێشبینی کراو لە ئیدارەی داهاتووی ئەمریكادا بكرێت. ئەم بەرزبوونەوەیە توندە ڕەنگدانەوەی هەوڵەکانی بەرهەمهێنەرانە بۆ دوورکەوتنەوە لە بەربەستە بازرگانییە ئەگەرییەکان، هەرچەندە ئاستی هاوردەکردنی چین دابەزی، ئەمەش تیشکی خستە سەر لاوازی خواستی ناوخۆیی.

2. ئاسۆی ئەرێنی ڕێکخراوی بازرگانی جیهانی: ڕێکخراوی بازرگانی جیهانی پێشبینی گەشەی بازرگانی جیهانی خۆی بۆ ساڵی 2024 نوێکردەوە بۆ 2.7%، لەگەڵ پێشبینییەکان بۆ گەشەی 3% لە ساڵی 2025. ئەم گەشبینییە بەستراوەتەوە بە سووککردنی هەڵاوسان و ڕێژەی سوود و هیوا بۆ گرژییە جیۆپۆلەتیکییەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست.

3. پەیوەندییەکانی ئەمریکا و چین: گفتوگۆکانی ئەم دواییە لە لوتکەی ئاپێک لە نێوان سەرۆکی چین شی جینپینگ و سەرۆکی ئەمریکا جۆ بایدن جەختیان لەسەر بەڕێوەبردنی گرژییە بازرگانییەکان کردەوە. لەلایەکی دیکەوە، قووڵبوونەوەی هاوبەشی ئابووری چین لە ئەمریکای لاتین، وەک دابینکردنی بودجەی گەورە لە پیرۆ، تیشک دەخاتە سەر فراوانبوونی کاریگەرییەکانی لە بازرگانی جیهانیدا.

4- كاریگەریی سیاسەتەكانی ئەمریكا: گەڕانەوەی سیاسەتە بازرگانییە شەڕانگێزەكانی ئەمریكا لە سەردەمی ئیدارەی نوێدا نیگەرانییەكانی بەرز دەكاتەوە. وڵاتانی وەک ڤێتنام کە بە توندی پشت بە هەناردەکردن دەبەستن بۆ ئەمریکا، ڕووبەڕووی پاشەکشەی ئەگەری لە باجی زیاتر دەبنەوە. گەلانی ئەوروپا بە هەمان شێوە نیگەرانن لەوەی کە پارێزگاری لە پارێزگاریکردن بکات کە کاریگەری لەسەر گەشەکردن هەیە.

5. هەوڵەکانی تەکنەلۆژی و بەردەوامی: دوبەی ڕێککەوتنی بۆ پێشخستنی بازرگانی دیجیتاڵی و لۆجستیکی واژۆ کرد، بە ئامانجی ئەوەی ببێتە ناوەندێکی بازرگانی جیهانی. لە هەمان کاتدا بنەما بازرگانییە بەردەوامەکان خەریکن ڕاکێشان بەدەست دەهێنن، هاوتەریبن لەگەڵ ئامانجە ژینگەیی و ئابوورییە کۆمەڵایەتییەکان.

ئەم گۆڕانکاریانە سروشتی دینامیکی و بەیەکەوە بەستووی بازرگانی جیهانی نیشان دەدەن، کە جەخت لەسەر گرنگیی خۆگونجاندن دەکەنەوە لە گەشتکردن بە گۆڕانکارییەکانی سیاسەت و دەرفەتە ئابوورییەکان. چاوەڕوانی نوێکاری زیاتر بن لەسەر ئەوەی کە چۆن ئەم پێشهاتانە کاریگەرییان لەسەر پیشەسازی بۆری پۆڵا و کەرتە پەیوەندیدارەکان هەیە.