4. ޓެކްޓައިލް ސީމް ޓްރެކިންގ
ޓެކްޓައިލް އަކީ އެ މާއްދާގައި އަތްލާ ފިޒިކަލް ކޮންޓެކްޓް ޕްރޯބެކެވެ. ގިނަ ފަހަރަށް ހާޑް އޮޓޮމޭޝަން އަދި ބައެއް ލޭޒަރ ބްރޭޒިންގ އެޕްލިކޭޝަންތަކުގައި ހެޕްޓިކްސް ބޭނުންކުރަނީ، 6 އެކްސިސް ރޮބޮޓްތަކަށް ސީމް ޓްރެކިންގ އެޕްލިކޭޝަންތައް ބޭނުންކުރުމުގެ ބަދަލުގައި. އެއީ ވެލްޑިންގ ޖޮއިންޓްގެ ތެރޭގައި ޓިޕް ނުވަތަ ޕްރޯބެއް އިންސްޓޯލްކޮށް، އަދި އަސްލު ސޯސް އާއި ކޮންޓެކްޓްވާ ކޮޅުގެ ޑިވިއޭޝަން ހޯދައި، އޭގެ ކްރޮސް ސްލައިޑަރ ވެލްޑްގައި ރަނގަޅަށް ޕޮޒިޝަން ކުރުމަށް އެޖެސްޓް ކުރާ އެއްޗެކެވެ.
ޓެކްޓައިލް ސީމް ޓްރެކިންގ އަކީ ވަރަށް ސާދާ އޮޕަރޭޝަން ފަންކްޝަނެއް ކަމަށާއި، ސަބް އާރކް، އާކް-އޮޕަނިންގ އަދި ބްރޭޒިންގ ފަދަ އެކި ޕްރޮސެސްތަކަށް އެޕްލައި ކުރެވޭ، މިއީ ސީމް ޓްރެކިންގގެ ވަރަށް ވަރސައިޓަލް ފޯމް އަކަށް ހެދޭ ކަމެކެވެ. ޓާޗްގެ އިހުސާސް ވެސް އެއްވެސް އެއްޗަކުން ލިމިޓް ނުކުރެވޭތީ، ސިސްޓަމަށް އެއްވެސް އަސަރެއް ނުކޮށް، ސްޓެއިންލެސް ސްޓީލް އިން އެލްމިނިއަމް އަށް، ސީމްތަކުގައި އަތްލެވޭނެ އެވެ.
މެއިންޓެނަންސް އަކީ ޓެކްޓައިލް ޓްރެކިން ސިސްޓަމް ރަނގަޅަށް މަސައްކަތް ކުރަމުން ގެންދިއުމަށް މުހިންމު ބައެކެވެ. އެންގޭޖްމަންޓް ސަރަހައްދާއި ޓިޕް ކޮންސްޓަންޓް ކޮންޓެކްޓް ވެފައި ހުރުމުން، ގިނަ ފަހަރަށް ހެޕްޓިކް ސިސްޓަމްގައި ކޮމްޕޮނެންޓް ވޭއާ އުފެދެއެވެ. އޭގެ ޓިޕް ފަނޑުވެ، ކުރުވެގެން ދާއިރު، ވެލްޑިންގ ޓޫލް ކުރިއަށް ގެންގޮސް، ޖޮއިންޓާ ކައިރިއަށް ގެނެސް، ޓޯޗްގެ ކުރިމަތީ ކޮޅުގައި ވެލްޑިންގ ދަށް ނުވަތަ މުޅިން ގެއްލުން ލިބިދާނެއެވެ. ޕްރޯބް ލައިގެން ހުރިތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ބެލުމަކީ ޕްރޮބް ރަނގަޅަށް ޓޯޗާ ވަކިކޮށްފައި ހުރިތޯ ބެލުމަކީ މަތީ ފެންވަރުގެ ވެލްޑިންގ އެއް ހޯދުމަށް ކުރާ ކަމެއްތޯ ބެލުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ.
ވެލްޑިންގ ސްޕެޓަރ އަދި ކޭބަލް މެނޭޖްމަންޓްގެ ޝަރުތުތައް ފަދަ އެހެން ތަކެއްޗަށް ނޮން ކޮންޓެކްޓް ސޮލިއުޝަންތަކަށްވުރެ ހެޕްޓިކް ސޮލިއުޝަންތައް ޗެކްކޮށް ބެލެހެއްޓުން.
ޓެކްޓައިލް ސީމް ޓްރެކިން ސޮލިއުޝަންތަކަކީ ވެސް ނޭލް ވެލްޑިން އަށް އެކަށީގެންވާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އާންމުކޮށް ލަފާދޭ ގޮތަށް، ޓޭކް ވެލްޑިންގ ގެ މައްޗަށް ޕްރޯބް އުފުލައި، ޓޭކް ތެރެއިން ޓޯޗް ވެލްޑް ކުރަން ދޫކޮށްލުމުގެ ބަދަލުގައި، އާކް އެއް ދިމާލަކަށް ސީދާ ކުރެވިދާނެއެވެ.
ޓެކްޓައިލް ސީމް ޓްރެކިން އަކީ ވެސް އެޑެޕްޓިވް އަށް އެކަށީގެންވާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. މިބާވަތުގެ ނިޒާމުތައް ޖޮއިންޓް ލައިން އަށް ތަބާވާއިރު، ޓޫލްސްގެ ސަބަބުން މިސްމެޗް ނުވަތަ ގޭޕް ސައިޒްތަކަށް ނުބަލާ. އޭރިއާ ކަލަކުލެޝަން ވެސް ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ޓެކްޓައިލް ޕްރޯބެއް ގްރޫވް އެއްގައި ލޮކް ކޮށްލުމަށްފަހު އެންމެ ކުޑަމިނުން ޑިވިއޭޝަން ކޮށްގެން އެ ޕްރޯބެއް ފޮލޯ ކުރާނެ އެވެ. ގްރޫވް ނުވަތަ ފުދޭވަރަކަށް ބޮޑު ސްޕޮޓް ވެލްޑަކަށް ބޮޑު ބަދަލެއް އައުމުން ޕްރޯބް ބޭނުންވާ ޓްރެކުން ސަލާމަތްވެދާނެއެވެ.
ބަޓް ވެލްޑްސް ފަދަ ވެލްޑިންގ ޕްރޮފައިލްތަކަށް ބަލާއިރު، ގޭޕްތަކެއް ނެތި ޓެކްޓައިލް ވެލްޑްސް ޓްރެކް ކުރަން އުނދަގޫ ވެއެވެ. ނޮން ލައިނަރ ވެލްޑިންގ އިން ޕްރޮބް އެއް ދިމާލަކަށް ތޫނުކޮށް ހިނގަން މަޖުބޫރު ކުރާއިރު، މިއީ ޓެކްޓައިލް ސީމް ޓްރެކިންގ އެޕްލިކޭޝަންތަކަށް ރަނގަޅު ކަމެއް ނޫނެވެ؛ އެއީ ބޮޑެތި ސިލިންޑްރިކަލް ވެލްޑިންގ ނުވަތަ ހޮޅި ވެލްޑިންގ އަށް އެކަށީގެންވާ އެއްޗެކެވެ.
ދަތުރު ސްޕީޑަކީ އާންމުކޮށް ކުޑަ ސްޕީޑެއްގައި ދަތުރުކުރާތީ ޓެކްޓައިލް ސީމް ޓްރެކިންގެ އަނެއް ލިމިޓެޝަނަކަށް ވާއިރު، މިއީ ސައިކަލް ވަގުތު މަޑުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ.
ޓެކްޓައިލް އަދި ވިޝަން ބެސްޓް ސީމް ޓްރެކިންގ އަޅާކިޔުމަކީ ކޮންޓެކްޓް ބެސްޓް އެޕްރޯޗެއް އަދި ނޮން ކޮންޓެކްޓް މައްސަލައެއް. ހެޕްޓިކް ސީމް ޓްރެކިން އަކީ މެކޭނިކަލް ސެޓިންގ އެއް ނަމަވެސް، އާންމުކޮށް މިއީ ލޯއަރ އަޕްފްރަންޓް ކެޕިޓަލް އިންވެސްޓްމަންޓެކެވެ. އޯޕަން އަދި ސެކަންޑަރީ އާކް އެޕްލިކޭޝަންތަކުގައި ހުންނަ ހެޕްޓިކް ޓްރެކިން ސިސްޓަމަކީ ދިގު މުއްދަތެއްގެ މެކޭނިކަލް ޕްރޮސެސްއަކަށް ވާތީ، އެއީ ޚަރަދު ކުޑަ ހައްލަކަށް ހެދޭނެ މެކޭނިކަލް ޕްރޮސެސްއަކަށް ވާތީ އެވެ. މިންވަރު ވަޒަންކުރާ ހަށިގަނޑުގެ ނާޒުކުކަމާއި، ކޮމްޕޯނެންޓްތަކުގެ މެދުނުކެނޑި ފޭރިގަތުން.
5. 3ޑީ ލޭޒަރ ވެލްޑް ޓްރެކިންގ
3ޑީ ލޭޒަރ ސީމް ޓްރެކިންގ ސިސްޓަމަށް އޮޕްޓިކަލް ނުވަތަ ވިޝުއަލް ސީމް ޓްރެކިންގ ވެސް ކިޔައެވެ. ލޭޒަރ ސީމް ޓްރެކިންގ ސިސްޓަމް ހާޑްވެއާ އޮޓޮމޭޝަން އަދި ރޮބޮޓިކް ސިސްޓަމްތަކުގައި ބޭނުންކުރެވޭއިރު، ރަނގަޅު ސޮފްޓްވެއާ ޕެކޭޖެއް ބޭނުންކުރެވޭނެއެވެ.
ކޮންސެޕްޓިއަލީ، ލޭޒަރ ސީމް ޓްރެކިންގ ގައި ޑިވައިސް އިން ދޫކުރާ ލޭޒަރ ބީމް އެއް، ބިމުގެ މަތީގައި ޖެހި، ސަރަހައްދުން ރިފްލެކްޓްކޮށް، އަނބުރާ ސެންސަރަށް ބައުންސްވެ، ސެންސަރުން ބީމް ޖެހޭ ތަން ނަގައެވެ. އެހެންކަމުން ލޭޒަރ ސީމް ޓްރެކިންގ މެދުވެރިކޮށް ސެންސަރަށް ލޭޒަރ ޓްރާންސްމިޓަރާއި ކެމެރާގައި ހުންނަ ސެންސަރާއި ދެމެދުގައިވާ ދުރުމިން އެނގި، ފަހަތަށް ބައުންސްވާ މެޓީރިއަލް ޓްރައިއެންގްލޭޓް ކުރެވޭނެ ގޮތަށް ސެންސަރަށް އެނގޭނެއެވެ.
މުހިންމު ގޮތެއްގައި، ޖޮއިންޓްގެ Z (height) އަދި y (ލެޓަރަލް) ތަސްވީރުތައް ލިބިދާނެތީ، ސެންސަރާއި ދުރުގައި ހުންނަ އަލިކަމުގެ އެކްސް (ދުރުމިން) ސައިޒުން ބައުންސް ކުރާ ތަސްވީރާއި، ވައި-ޑިރެކްޝަން ފީލްޑް އޮފް ވިއު ގައި ހުންނަ އޭގެ ސިފަތައް ޕޮޒިޓިވް ނުވަތަ ނެގެޓިވް ވެފައިވާ ތަސްވީރަށް އެ ސެންސަރަށް އެނގެއެވެ.
ލޭޒަރ ވެލްޑް ޓްރެކިންގ އަށް އެކްސް މިސްރާބު ނުވަތަ އެ ބައިގެ ދިގުމިން ނޭނގެއެވެ. މިއީ ކޮންޓްރޯލް ސިސްޓަމަކާ ގުޅިގެން އިކުއިޕްމަންޓް ބޭނުންކުރާ ސަބަބެވެ، މިއީ ކެލިބްރޭޝަން ކިޔާ x ވެލިއު-އޭ ޕްރޮސެސް މާނަކުރާ ސަބަބެވެ. ކެލިބްރޭޝަނަށްފަހު ސީމް ޓްރެކިންގ ސިސްޓަމުން ވެލްޑިންގ ޕްރޮސެސްގެ މުޅި ތެރޭގައި އެކްސް، ވައި އަދި ޒެޑް ޕޮޒިޝަންތައް ދެނެގަނެވޭނެއެވެ.
ވެލްޑިންގ ޕްރޮސެސްއަށް އެއްވެސް ސީމް ޓްރެކިންގ ސޮލިއުޝަނެއް ސައިކަލް ޓައިމް އިތުރުވާނެ ނަމަވެސް ލޭޒަރ ސީމް ޓްރެކިންގ އިން ސައިކަލް ޓައިމް އިތުރުވެގެންދާއިރު އެންމެ ކުޑަމިނުން ސްކޭން އަކަށް ވެލްޑިންގ ސައިކަލް ގާތްގަނޑަކަށް ސިކުންތެއް ވެއެވެ. އަދި އެންމެ އަވަހަށް ވެސް ޙަރަކާތްތެރިވެވޭނެއެވެ. އޮޕްޓިކަލް ޓްރެކިން މިނިޓަކަށް 200 އިންޗިއަށް އަރާނެ ކަމަށާއި އެހެންކަމުން ދަތުރުގެ ބާރުމިން ގިނަ ނަމަ ރޮބޮޓް ނުވަތަ ގޭންޓްރީ ސްޕީޑް ލިމިޓް ނުވާނެ ކަމަށެވެ. އަދި ވެލްޑިންގ ނޫން އެހެން ޕްރޮސެސްތަކުގައި ލޭޒަރ ވެލްޑިންގ ސީމް ޓްރެކިންގ ވެސް ބޭނުންކުރެވިދާނެ ކަމަށާއި، އޭގެ ތެރޭގައި ގްލޫ ކުރުމާއި، ސްޕްރޭ ކުރުމާއި، ޕޮލިޝް ކުރުން ފަދަ ކަންކަން ވެސް ބޭނުން ކުރެވިދާނެ އެވެ.
ލޭޒަރަށް ތާސްޓަށް ވުރެ ތަފާތު ފައިދާއެއް ލިބެނީ އެ ޑިވައިސް ބައިގައި ހިކިގެން ނުވަތަ އޮފްލައިންކޮށް ބަލާލެވޭތީ އެވެ. ޓްރެކިން އަކީ ހަމައެކަނި އެ ބައިގެ އިމޭޖިންގ އަށް ބިނާކޮށްފައިވާ ޓްރެކިންގ އެއް ކަމުން، ދަގަނޑު، ސްކޭލް ނުވަތަ ޓެކް ފަދަ ތަކެތީގެ އެއްގޮތް ނުވުމުން ލޭޒަރ ވެލްޑް ޓްރެކިންގ އަށް މާބޮޑު އަސަރެއް ނުކުރެއެވެ.
ލޭޒަރ ވެލްޑް ޓްރެކިންގ އަށް އޮތް ފަރަގަކީ ލިމިޓެޝަނެކެވެ. ދަތުރުފަތުރުގެ މިސްރާބަކީ އަނެއް ކަމަކަށް ވާތީ، ސެންސަރު އަބަދުވެސް ވެލްޑިންގ މަގަށް މަގުދައްކަން ޖެހޭތީއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ރޮބޮޓް އައުމުގެ މައްސަލަތަކާއި، ޓޯޗް އެންގްލް މައްސަލަތަކާއި، ކޮމްޕޯނެންޓްތައް ޓޫލިންގ އާއި ޑިޒައިން ކުރުމަށް ފަރުވާތެރިކަމާއެކު ވިސްނުމަށް މަގުފަހިވެދާނެއެވެ.
އާންމު ގޮތެއްގައި ލޭޒަރ ވެލްޑް ޓްރެކިންގ އުނގުޅަން އުނދަގޫވާ ހަމައެކަނި ކަމަކީ ވިދާ މެޓީރިއަލްސް އެވެ. ސަބަބަކީ މެޓީރިއަލަކުން ލޭޒަރ އަލި ދޫކުރާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެކަން ރިފްލެކްޓް ކުރަން ޖެހެއެވެ. އެކި ވެލްޑް ޖޮއިންޓް ވައްތަރުތަކާއި، މާއްދާއަށް ބަލައިގެން ލޭޒަރ ބީމް ރިފްލެކްޓް ކުރާ ގޮތަށް ވިސްނާށެވެ. ކަކުލުގެ ހުޅުގަނޑުގައި ސީދާ ފަހަތަށް ރިފްލެކްޓް ވެއެވެ. އެއީ ވީ-ޖޮއިންޓެއްނަމަ، އެއީ ހަމައެކަނި ސީދާ ފަހަތަށް ރިފްލެކްޓް ކުރާނެ އެއްޗެއް ނޫން ކަމަށާއި، އެއިން ރިފްލެކްޓް ކުރާ އިދިކޮޅު އެންގްލް-ގާތްގަނޑަކަށް ޑިސްކޯ ބޯޅައެއް ފަދައިން ރިފްލެކްޓް ކުރާނެ އެއްޗެކެވެ. މި ހާލަތްތަކުގައި ސެންސަރަށް ރަނގަޅު ބީމް އަކަށް އަނބުރާ ރިފްލެކްޓް ކުރެވެނީ ކޮން ބީމެއްކަން ކަނޑައެޅުމަކީ ދަތިކަމެކެވެ. ތިޔަބޭފުޅުންނަށް ވަރަށް ގިނަ ފޭކް ބީމްތައް އަނބުރާ އަންނައިރު، އެއީ ކްރޮސްހެއާ އެއް ކަހަލަ ގޮތަކަށް ހީވާތީ ގިނަ ރިފްލެކްޝަންތަކެއް ލިބޭތީ.
ލޭޒަރ ވެލްޑިންގ ސީމް ޓްރެކިންގ އަށް އެލްމިނިއަމް އެލޮއި ޑައިމަންޑް ޕްލޭޓްތަކުގެ ފިލެޓް ވެލްޑްސް ފަދަ މެޓީރިއަލް-ޖޮއިންޓް ކޮމްބިނޭޝަންތައް ފުރިހަމައަށް ޓްރެކް ނުކުރެވޭނެއެވެ. މިރޯ ފިނިޝިން އާއި އެކު ސްޓެއިންލެސް ސްޓީލްގެ އެތެރޭގެ ކޯނަރސް ފަދަ އެހެން ކޮމްބިނޭޝަންތަކަކީ ވެސް ޓްރެކްތައް ސީމް ކުރުމަށް ވަރަށް އުނދަގޫ ސަރަހައްދުތަކާއި ޖޮއިންޓްތަކެކެވެ. މި ކޮމްބިނޭޝަންތައް ޓްރެކްކުރުމަށް އޮޕްޓިކަލް ސިސްޓަމްތައް ބޭނުންކުރެވިދާނެ ނަމަވެސް، މިކަން ތަކުރާރުކުރުމަށްޓަކައި ލޭޒަރ ސްލިޓް ޓްރެކިންގ ސެންސަރުތަކަށް ޚާއްޞަ އަހުލުވެރިކަން ބޭނުންވެއެވެ.
ސްޓެއިންލެސް ސްޓީލް އިންޑަސްޓްރިއަލް ވެލްޑްޑް ޕައިޕް ޕްރޮޑަކްޝަން ޔުނިޓާއި ސަޕޯޓިންގ ވެލްޑް ޓްރެކިންގ ގެ ތަފްސީލީ ޕެރަމިޓަރސް ނުވަތަ ޕްރޮސެސްތަކާ ބެހޭގޮތުން އިތުރަށް އެނގެން ބޭނުންނަމަ، ހިލޭ ގުޅޭނެ ހަންގައޯ ޓެކް (ސެކޯ މެޝިނަރީ) !
